حدیده یکی از فرایند هایی است که در تراشکاری زیاد از آن استفاده می شود. حدیده کاری نیاز به دیدن آموزش حدیده زدن دارد و کاری تخصصی محصوب می شود. حال می خواهیم ببینیم که اصلا حدیده کاری چیست. باید گفت حدیده ابزاری کارآمد و بسیار پرکاربرد در صنعت است. حدیده کاربردی مشابه قلاویز دارد اما با یک تفاوت ساختاری. تفاوت حدیده با قلاویز در این است که قلاویز ها برای ایجاد رزوه داخلی استفاده می شوند. اما در مقابل حدیده ها برای ایجاد رزوه خارجی مورد استفاده قرار می گیرند. با این تعاریف باید بررسی کنیم که حدیده چه کاربرد هایی دارد. حدیده به شما این امکان را می دهد تا شفت ها و میله های مورد نظر خود را رزوه کنید.
پس از حدیده کردن قطعات می توانید از آن ها برای بستن مهره و اتصالات مختلف استفاده کنید. حدیده ها از نظر نوع رزوه دارای انواع گوناگونی هستند. که بعد از گذراندن آموزش حدیده زدن تمام این نوع ها خواهید دانست اما به اختصار به معرفی آن ها می پردازیم.
محصول پیشنهادی: قلاویز دستی
پر کاربرد ترین حدیده ها
همان طور که دربخش مقدمه گفته بودیم می خواهیم به معرفی انواع حدیده بپردازیم. از جمله پرکاربرد ترین حدیده ها می توان به حدیده میلیمتر، اینچی، سری G، دنده ریز و… اشاره کرد. دانستن این مباحث پایه پیش نیاز آموزش حدیده زدن می باشد. اما به مسئله مهمی می رسیم که آن جنس حدیده ها می باشد. در این باره باید گفت حدیده ها نیز مانند قلاویز ها از فولاد های آلیاژی با سختی بالا ساخته می شوند. البته متداول ترین فولاد که برای ساخت حدیده از آن استفاده می شود، فولاد تندبر یا همان HSS است. افرادی که به آموزش حدیده زدن نیاز ندارند می دانند که برای به کارگیری حدیده ها به دسته مخصوص نیاز است. اما دسته حدیده چیست، چگونه طراحی شده و چه وظیفه ای دارد. در مورد طراحی حدیده باید گفت دسته حدیده طوری طراحی شده است که حدیده در مرکز آن قرار گرفته باشد.
حدیده توسط چند پیچ که دور آنرا احاطه می کنند به خوبی در جای خود ثابت می شود. آموزش حدیده زدن بدون دانستن این که حدیده چیست بی معنا است. لذا به این پرسش می رسیم که حدیده چیست. البته لازم به ذکر است که نحوه کار با حدیده دستی حدیده کردن میله ها کار دشواری نیست. برای این کار ابتدا حدیده مورد نظر خود را داخل دسته قرار داده. بعد از قرار گرفتن حدیده در داخل دسته لازم است آن را به خوبی ببندید. در بخش بعدی مقاله آموزش حدیده زدن به بیان مراحل دیگر حدیده کاری می پردازیم.
آموزش حدیده زدن
همان طور که گفته بودیم در این بخش از مقاله آموزش حدیده زدن به بیان مراحل دیگر حدیده کاری می پردازیم. نکته مهمی که پیش از شروع کار باید به آن توجه شود و در این بخش بیان می شود این است. قبل از شروع رزوه کردن از نداشتن پلیسه در لبه میله یا لوله باید مطمئن شوید. در آموزش حدیده زدن حتما این نکته را یادآور می شوند که سعی کنید تا مقداری پخی در لبه ایجاد کنید. سپس مرکز حدیده را روی مقطع میله قرار دهید. بعد از این کار نوبت به مرحله بعد می رسد که باید شروع به چرخاندن کنید. در این بخش از آموزش حدیده زدن می خواهیم یک فوت کوزه گری را به شما بگوییم. و آن این است که به ازای هر یک دور که می چرخانید، یه چهارم دور در خلاف جهت بچرخانید. شاید سوال پیش آید که هدف ازاین کار چیست.
در پاسخ باید بگوییم برای آن این کار را انجام می دهیم تا براده ها جدا شوند. این کار را ادامه دهید تا به مقدار مورد نظر رزوه ایجاد شود. اکنون کار تمام است و شما موفق شده اید حدیده کاری انجام دهید. حالا باید قطعه را خارج کنید. بدین منظور حدیده را در خلاف جهت بچرخانید و از روی میله خارج کنید. نکته مهم دیگر که در آموزش حدیده زدن باید به آن نیز اشاره شود این است که. سعی کنید هنگام حدیده کاری از روغن استفاده کنید.
جنس حدیده
بعد از یاد گرفتن روش حدیده زدن و دیدن آموزش حدیده زدن لازم است که جنس حدیده ها را بدانید. در این باره باید گفت حدیده را می توان از آلیاژ های متنوعی ساخت. از جمله آلیاژ های ساخت حدیده می توان به فولاد، چدن، آلومینیوم، مس و… اشاره کرد. در بخش قبلی مقاله آموزش حدیده زدن به اهمیت روغنکاری در فرایند حدیده کاری اشاره کردیم. اما رعایت نکته ای قابل ذکر است که جهت روانکاری باید به جنس آلیاژ توجه داشت. برای مثال جهت روانکاری حدیده فولادی از خانواده روغن ها استفاده می شود. همچنین برای حدیده آلومینیومی لازم است از فرآورده های نفتی استفاده می شود. اما سایز حدیده ها چگونه است. آیا آموزش حدیده زدن بدون پرداختن به سایز حدیده ها امکان پذیر است. به لحاظ ابعادی باید گفت حدیده ها را هم بر اساس واحد اینچی و هم برای واحد متریک می سازند.
اما تفاوت کاربرد حدیده کاری و قلاویز کاری درچیست؟ آیا با آموزش حدیده زدن می توان قلاویز کاری نیز کرد. در این باره باید گفت که قلاویز نیز مانند حدیده خاصیت براده برداری دارد. همین طور مثل حدیده کاری، قلاویز کاری نیز جهت رزوه زدن شکل های استوانه ای کاربرد دارد. ولی از قلاویز جهت رزوه زدن دیواره داخلی و از حدیده برای رزوه زدن خارجی لوله ها و پیچ ها و… استفاده می شود. انواع حدیده کاری حدیده به دو نوع اصلی تقسیم می شود. در ادامه مقاله آموزش حدیده زدن با آن دو نوع حدیده کاری آشنا می شویم.
انواع حدیده زدن
انواع حدیده چیست و چه کاربردی دارد. نوع اول حدیده که درآموزش حدیده زدن به آن می پردازیم حدیده کاری برقی است. به این نوع حدیده کاری ماشینی نیز می گویند. باید بدانید که دستگاه حدیده ماشینی نیمه اتوماتیک میباشد. روش کار این دستگاه این گونه است که قطعه را به کمک گیره به دستگاه متصل میکنند. بعد از آن با تنظیم سرعت چرخیدن برای عمل براده برداری، رزوه زنی انجام میپذیرد. در این حین به دلیل افزایش فشار روی قطعه مربوطه ، طول آن افزایش پیدا میکند. این نکته ی بسیار مهم حائز اهمیت است که این افزایش رول باید از قبل محاسبه گردد. شما میتوانید ازدستگاه حدیده ماشینی در ابعاد مختلف استفاده کنید. در ضمن توان این دستگاه نسبت به نوع ستی بیشتر است. اگر قطعه ی شما کوچک است و به همین علت به توان زیادی نیاز ندارید از حالت برقی دستگاه حدیده دستی استفاده نمایید.
برای ساختن این نوع ازحدیده ها از مواد مختلفی میتوان استفاده کرد. اما عموما برای ساخت این نوع حدیده ها از فولادهایی که درصد کربن کمی دارند استفاده می شود. حدیده ها دارای دو مدل درزدار و نوع بدون درز می باشد. برای حدیده بدون مرز شیار هایی در نظر گرفته می شود که در صورت نیاز بتوانید مانند مدل شیار دار نیز کار کرد. در ادامه به چهار ویژگی مهم و اصلی حدیده دستی اشاره خواهیم داشت: به منظور بالا بردن کیفیت دنده رزوه ها باید پروفیل تازه پارچه داشته باشند.
محصول پیشنهادی: قلاویز ماشینی
ویژگی اصلی حدیده زدن
در بخش قبلی مقاله آموزش حدیده زدن به چهار ویژگی مهم و اصلی حدیده دستی اشاره کردیم. که مورد اول این بود که به منظور بالا بردن کیفیت دنده رزوه ها باید پروفیل تازه پارچه داشته باشند. مورد دوم که به آن اشاره شد این بود که برای روغن کاری و خنک شدن حدیده دارای شکاف بزرگتری باشند. موارد دیگر نیز که به آن اشاره می شود این است که باید دارای استراچکر سنگین چدنی بوده باشند. به آموزش حدیده زدن این مورد را هم اضافه کنید که جدیده باید دارای دسته چرخ ضامن دار باشد. حدیده دستی دارای سه نوع اساسی و اصلی است که درادامه برای هر یک توضیح کوتاهی ارائه می دهیم. حدیده شش گوش یکی از آن ها است. حدیده شش گوش که این نوع حدیده به هدف ترمیم قطعات ساخته شده. توجه داشته باشید که این نوع حدیده قدرت کمی دارد.
حدیده دو نیم نوع دیگر حدیده است که در آموزش حدیده زدن به آن می پردازیم. این نوع حدیده به دلیل این که از دو قطعه ی جدا از هم ساخته شده، این نام را دارد. خوب است بدانید که این دو قطعه مجزا درون دسته حدیده مستقرشده اند. این دو قسمت را می توان درصورت نیاز توسط یک پیچ تنظیم کننده به هم متصل نمود. نوع دیگر حدیده هم حدیده گرد شکاف دار است. در ساخت این نوع حدیده از قطعات فولادی که به شکل دایره هستند استفاده شده است. درون دایره ها از شکاف ها برای افزایش قدرت برش دادن استفاده شده.
شکاف داخل حدیده
در بخش قبل گفتیم که در داخل حدیده شکافی برای افزایش قدرت برش دادن استفاده شده. این شکاف ها علاوه بر افزایش قدرت دقت عمل در حین انجام برش را نیز افزایش می دهد. در آموزش حدیده زدن نکاتی زیادی وجود دارد که در ادامه سایر نکات را بیان می کنیم. شما می توانید برای انجام تنظیمات از سه پیچی که دردرون دسته ی حدیده به کار رفته است استفاده کنید. برای ساخت یک حدیده ی مناسب و کاربردی که به انجام پروژه ی حرفه ای کمک کند نیاز است تا کاربرد آن مشخص شود. زیرا کارهایی چون عمل برداشتن براده را می توان با حدیده انجام داد. توجه به این نکته حائض اهمیت است که رزوه زدن روی قطعات مختلف متفاوت است. پس بهتر است برای افزایش کاربرد حدیده و عمل حدیده کاری از قبل کاربرد آن را به طور دقیق مشخص نمایید.
این نکته یعنی تعیین کاربرد حدیده در کیفیت نهایی آن نقش به سزایی را ایفا می کند. در این قسمت پارچه در حدیده کاری را معرفی می کنیم. همان طور که شاید بدانید پارچه در واقع آن قطعه ای با جنس فولادی است که روی حدیده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که عمل حدیده کاری توسط این قطعه انجام می گیرد. به این قطعه مهم پارچه گفته می شود که آموزش حدیده زدن را کامل می کند. عموما جنس پارچه ها از فولاد های آلیاژی یا کربنی می باشد. پارچه قطعه ی مهمی برای ایجاد گام پیچ است که برای این منظور به کار می آید.
حدیده یک پارچه
همان طور که گفتیم پارچه قطعه مهمی در حدیده کاری است. به همین علت این قطعه ی مهم را به گونه ای می سازند تا نکاتی در آن رعایت شود. تا در زمان حدیده کاری گام های پیچ به درستی ، با دقت و به طور مساوی ایجاد شود. آموزش حدیده زدن را به حدیده یکپارچه می رسانیم. حدیده یک پارچه برای برش دادن مورد استفاده قرار می گیرد. هم چنین برای رزوه زدن پیچی که با قطر معین و مشخص است نیز از حدیده یکپارچه استفاده می شود.همان طور که درمتن های بالا توضیح داده شد، این نوع حدیده یعنی ویژگی ظاهری خاصی دارد. این ویژگی ظاهری در حدیده یک پارچه به دو صورت و نوع شش گوش و دایره ای می باشند. حداکثر قطری که می توان در جنس های متفاوت حدیده کرد محدود می باشد.
حداکثر قطر در پیچ هایی با جنس فولادی 16 میلی متر است. همچنین برای فلزات سبک 20 میلی متر در نظر گرفته می شود. وبرای پیچ هایی با جنس برنزی 33 میلی متر می باشد. در حدیده چند پارچه هر چقدر حجم قطعه درون حدیده بزرگتر شود میزان براده های آن نیز بیشتر می شود. نکته دیگر اینکه محیط خارجی پیچ های بزرگ به شکل چهارگوش می باشد. به همین دلایل برای پیچ های با قطر متوسط و بزرگ نمی توان از حدیده های یک پارچه استفاده کرد. که این محدودیت در آموزش حدیده زدن لازم است دانسته شود.
آموزش حدیده زدن تحت زاویه
در این بخش می خواهیم به آموزش حدیده زدن لوله بپردازیم. حدیده زدن لوله نکاتی کوچکی دارد که با رعایت آن ها می توانید نتیجه کارا را بی عیب بیابید. حدیده زدن با حدیده یک پارچه شیوه خاص خود را دارد. به این صورت که برای انجام حدیده کاری با حدیده یک پارچه یک مرحله ای انجام نمی شود. چرا که در حدیده یک پارچه در طی چند مرحله دندانه ها به یک دیگر نزدیک می شوند. سپس عملیات براده برداری آغاز می شود. به حدیده لوله هم در آموزش حدیده زدن پرداخته می شود. در حدیده لوله از چهار یا دو پارچه برای حدیده کاری ها استفاده می کنند. در حدیده کاری لوله به کمک چهار پارچه نیرویی تحت زاویه 120 درجه بر قطعه وارد می کنند. نکته مهمی که در آموزش حدیده زدن لوله وجود دارد فاصله رزوه ها می باشد.
به این صورت که تساوی گام های رزوه زنی در حدیده کاری لوله اهمیت زیادی دارد. برای این کار لوله را به پشت پارچه ثابت می کنند. این کار انجام می شود تا حین عملیات براده برداری لوله به درستی هدایت شود. لذا اگر لوله را به پشت پارچه ثابت نکنند؛ روزوه ها دچار انحراف می شود. حدیده یک پارچه برای رزوه زدن لوله بهترین گزینه است. این مورد یکی از مزایای حدیده چهار پارچه این است. مزیت حدیده یک پارچه در آموزش حدیده زدن این است که لوله را در شعاع کم حرکت می دهند.
آموزش حدیده زدن لوله
روش حدیده کاری دستی پس از بریدن و برقو زدن لوله را در این قسمت از آموزش حدیده زدن بیان می کنیم. برای حدیده کردن آن به ترتیبی که در ادامه بیان می شود باید عمل شو. اولین اقدام این است که پارچه های مناسب با قطر لوله ی مورد نظر را روی حدیده قرار دهید. سپس باید پارچه ها را تنظیم کنید . در گام بعدی لوله را با فاصله ی لازم به گیره ی لوله محکم ببندید. این فاصله در آموزش حدیده زدن 10 تا 20 سانتی متر می باشد. حالا باید فلکه ی چهارم نظام حدیده ی دستی را در جهت عقربه های ساعت بگردانید. این اقدام را انجام دهید تا پین های چها ر نظام از یکدیگر فاصله بگیرند . در مرحله چهارم از حدیده زدن باید پس از عبور حدیده از سمت چهارنظام اقدامی را صورت دهید.
به این منظور پس از عبور حدیده از سمت چهار نظام بر روی لوله فلکه ی آن را بگردانید. دقت کنید که این چرخش باید درجهت عقربه های ساعت باشد. این نکته باید مد نظر قرار داده شود تا پین های چهار نظام کاملا لوله را در بر بگیرد. این نکته باعث می شود که با پارچه های حدیده هم مرکز گردد. بیان این نکته لازم است که رعایت این نکات کوچک بعد از آموزش حدیده زدن برای رسیدن به محصول کارا لازم است. در گام بعدی و پس از خارج کردن پین ها از محل خود ، آن ها را برگردانید.
مراحل حدیده زدن
در ادامه بیان آموزش حدیده زدن و بیان مراحل آن به درگیر کردن لوله می رسیم. به این منظور با کف دست چپ به بدنه ی حدیده فشار زیادی وارد کنید. همزمان با دست راست ، دسته ی حدیده را بالا و پایین بیاورید. این مراحل را انجام دهید تا ضامن چرخش تنه ی حدیده به دور لوله، پارچه های حدیده با ابتدای لوله درگیر شود. در گام بعدی و پس از چند چرخش تنه ی دیده، پارچه های آن با لوله درگیر می شود. در این جا باید پس از ایجاد دو دندانه برروی لوله ، به مقداری روغن و همچنین روغن دان نیاز دارید. در این مرحله لازم است مقداری روغن برروی محل تماس پارچه ی حدیده و لوله بزیزند. آموزش حدیده زدن چند گام دیگر دارد پس ادامه مقاله را از دست ندهید.
یاد آوری این نکته مهم است که درطول عمل حدیده کاری، باید دومرتبه در محل حدیده کاری روغن ریخته شود. رعایت این نکته مهم است و انجام آن برای آن است که پارچه ها و سردنده خنک شود. ضمنا علاوه بر خنک شدن پارچه ها و سردنده ، عمل روان کاری نیز انجام می شود. در این مرحله عمل حدیده کاری را ادامه دهید. حدیده کاری را ادامه دهید قطر پارچه ها به اندازه ی دو دندانه از سرلوله فاصله بگیرد. وحالا و پس از اتمام دنده زدن لوله ، پین ها را ازمحل خود خارج کنید. ادامه آموزش حدیده زدن را در بخش بعدی مقاله مطالعه کنید.
جمع بندی
بعد از انجام مراحلی که بیان شد لازم است نوک پیکان حدیده را به سمت بالا قرار دهید. این بار دسته ی حدیده را از پایین به بالا حرکت می دهند. این کار را تا زمانی انجام دهید که حدیده درجهت عکس به حرکت درآید. و همچنین پارچه ها از دنده جدا گردند. در این مرحله از آموزش حدیده زدن لازم است فلکه چهار نظام را برعکس بگردانید تا حدیده از لوله جدا شود. پس از جدا کردن حدیده از لوله نوبت به انجام مرحله بعد می رسد. بعد از جدا کردن حدیده از لوله، با انتها ی دسته ی حدیده، چند ضربه ی آرام بر روی لوله بزنید. این اقدام انجام می شود تا پلیسه ها از روی سردنده و پارچه های حدیده جدا شود.
حالا انجام حدیده کاری به پایان رسیده اما کار هنوز تمام نشده. پس از اتمام عمل حدیده کاری، برای اطمینان ازصحت بار دنده باید آن را بیازمایید. به این منظور به وسیله ی یک فیتنگ سالم و نو سردنده را امتحان کنید. به طوری که فیتینگ به وسیله ی دست بتواند به اندازه ی تقریبا نصف سردنده برروی آن چرخش نماید. آموزش حدیده زدن به پایان رسید. امیدواریم این آموزش برای شما مفید بوده باشد. در طول مقاله به مطالب مختلفی پیرامون آموزش حدیده زدن پرداختیم. از جمله انواع حدیده را معرفی کردیم و کاربرد آن ها را مورد بررسی قراردادیم. همچنین در آموزش حدیده زدن به جنس حدیده ها پرداختیم. تلاش ما بر آن بود که مقاله آموزش حدیده زدن بتواند نکات خوبی را به شما بیاموزد. امیدواریم که این گونه بوده باشد.